Paco Peña z zespołem (Hiszpania)

„Misa Flamenca”

12. 11. 2011 r. – sobota
godz. 20.00
Kościół MB Zwycięskiej, ul. Łąkowa 40

Archiwum Festiwalu

O festiwalu

Pobierz

Cookies

Misa Flamenca
kompozytor Paco Peña

Paco Peña
Biografia

Francisco Peña

Raul Mendez
Francisco Arriaga
Rafael Montilla Recio
Rafael Montilla Moya
Inmaculada Rivero
Jose Angel Carmona
Ignacio Lopez

Oryginalny pomysł Paco Peñy na mszę flamenco zrodził się z pragnienia połączenia katolickiego spojrzenia na mszę z muzyczną tradycją flamenco: artysta flamenco wychowuje się, obcując z obiema tymi tradycjami, i obie wywołują w nim te same nieuchwytne emocje. Z jednej strony, msza jest dla ludzi sposobem na zbliżenie się do Boga, wprowadza ich w podniosły, duchowy nastrój, który pomaga im nawiązać łączność z siłą wyższą; jest to akt zarówno głęboko duchowy, jak i wysoce emocjonalny. Z drugiej strony, flamenco jest również formą sztuki pełną emocji, które w sposób szczery i autentyczny wykraczają poza czysty fizyczny akt śpiewu i dotykają poziomu „duchowego”. A zatem religijna msza i śpiew flamenco mogą zapewnić bardzo intensywne doświadczenie emocjonalne (sięgające niemal transu).

Na początku Paco zaadaptował teksty hiszpańskiej mszy katolickiej, które następnie przekazał biskupowi Kordoby, zaś on zatwierdził nową wersję tekstu. Paco wykorzystał następnie swoją doskonałą znajomość tradycji flamenco i form wykorzystywanych we flamenco w celu wybrania najlepszych i najodpowiedniejszych środków wyrazu dla tych słów. Elementy flamenco wykorzystane w mszy zostały w niektórych przypadkach zinterpretowane w sposób bardzo klasyczny, co zapewniło efekt, który może zostać doceniony przez szersze spektrum słuchaczy.

To pełne emocji połączenie katolickiej mszy i różnorakich form stosowanych we flamenco, uzupełnione o klasyczny chór, szturmem zawojowało świat muzyczny.

Wprowadzenie autora:

Gdy w 1988 r. poproszono mnie o stworzenie religijnej pracy na festiwal Wratislavia Cantans, doświadczałem rozmaitych uczuć – byłem zaszczycony, zachwycony, ale też przerażony. Czułem się zaszczycony, ponieważ flamenco, sztuka, która jest częścią moich korzeni i która stała się pasją mojego życia, otrzymała możliwość nawiązania więzi i zaprezentowania się wspólnie z innymi, niezmiernie prestiżowymi dziełami muzycznymi i grupami w zupełnie innym otoczeniu muzycznym, w klasycznej formie. Byłem również pełen obaw, ponieważ niezmiernie kocham i szanuję obie te kultury i bardzo chciałem oddać im sprawiedliwość.

Natychmiast zakochałem się w tym pomyśle. Zawsze uważałem, że w pieśniach flamenco zawarta jest szczerość i pasja, wysyłająca do słuchacza niezwykle przejmujące komunikaty, płynące wprost z duszy śpiewaka, przepełnione emocjami, prezentujące bardzo głębokie, podstawowe ludzkie uczucia. Śpiewak flamenco nie wyśpiewuje historii; jego pieśń odnajduje najgłębiej skrywane czułe punkty, wydobywa je i prezentuje nikomu i wszystkim zarazem; być może naturze, a być może samemu Bogu…

A zatem dla mnie flamenco jest doświadczeniem duchowym i właściwe wydaje mi się wykorzystanie go jako środka pozwalającego sięgnąć do Boga w kontekście mszy chrześcijańskiej.

Dostosowanie liturgii mszy do pieśni flamenco wymagało dokonania pewnych zmian w obowiązującym tekście. Udało mi się tego dokonać dzięki radom wielu przyjaciół, członków kościoła katolickiego w Kordobie, a w szczególności Veleriano Ordena, wikariusza, oraz Juana Moreno, archidiakona w diecezji Kordoba.

Twórczość Paco Peñy charakteryzuje się zarówno autentycznością, jak i innowacyjnością w podejściu do flamenco. Jako gitarzysta, kompozytor, dramaturg, producent i mentor artystów, przekształcił on percepcję tej archetypicznej hiszpańskiej formy sztuki.

Urodzony w Kordobie w Andaluzji, Paco Peña zaczął uczyć się gry na gitarze od swojego brata w wieku lat sześciu, a pierwszy publiczny występ dał w wieku lat 12. Pod koniec lat sześćdziesiątych opuścił Hiszpanię i wyjechał do Londynu, gdzie jego recitale muzyki flamenco spotkały się z dużym odzewem ze strony publiczności.

Jego solowe występy odbywały się zarówno w intymnych wnętrzach Ronnie Scott’s Jazz Club, jak i w monumentalnych salach koncertowych takich jak Royal Albert Hall w Londynie, Carnegie Hall w Nowym Jorku czy Concertgebouw w Amsterdamie. Występował wspólnie z innymi gitarzystami, śpiewakami i grupami muzycznymi, łącząc flamenco z różnymi gatunkami muzycznymi, takimi jak muzyka klasyczna, jazz, blues, country czy muzyka południowoamerykańska.

W 1995 r. recenzent New York Timesa napisał: „Paco Peña to wirtuoz, potrafiący olśniewać publiczność i pozwalający jej wznieść się ponad codzienność. Łączy zamaszyste ozdobniki z delikatnym cieniowaniem godnym mistrza kolorysty; nie potrafię przypomnieć sobie innego gitarzysty, który w tak mistrzowski sposób opanowałby ten instrument”. Nie jest zatem niespodzianką, że czytelnicy amerykańskiego magazynu Guitar przez pięć lat z rzędu wybierali go Najlepszym Gitarzystą Flamenco Roku.

W 1981 r. artysta ufundował Centro Flamenco Paco Peña w Kordobie, a niedługo potem został dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Gitarowego w Kordobie. Istnieją plany uruchomienia kolejnej inicjatywy edukacyjnej w rodzinnym mieście Paco Peñy, dopełniającej jego pracę jako pierwszego na świecie profesora gitary flamenco — jest to stanowisko utworzone w 1985 r. w Konserwatorium w Rotterdamie w Holandii.

Od 1970 roku Paco Peña regularnie występuje na scenie w towarzystwie osobiście wyselekcjonowanego zespołu tancerzy, gitarzystów i śpiewaków, dając niezwykle oryginalne i innowacyjne koncerty. Paco Peña Flamenco Dance Company przeniosło flamenco w świat teatru muzycznego, dając regularne sezonowe występy w Londynie (Royal Festival Hall, Sadler’s Wells Theatre i Barbican) oraz podczas rozmaitych festiwali w Edynburgu, Adelajdzie, Amsterdamie, Atenach, Izraelu, Stambule, Singapurze i Hong Kongu. Rok 1999 przyniósł najambitniejszy z dotychczasowych projektów artysty: Musa Gitana. Inspiracją dla tego dzieła było życie i praca innego artysty pochodzącego z Kordoby, malarza Julio Romero de Torresa. Widowisko było wystawiane przez siedem tygodni w Peacock Theatre na londyńskim West Endzie, co czyni je najdłużej wystawianym w dziejach widowiskiem flamenco; było ono również prezentowane w Londynie w sezonie wiosennym 2001 r.

Kolejny kamień milowy w karierze artysty to Misa Flamenca, pochodząca z 1991 r. interpretacja mszy, podczas której występowały obok siebie zespół Paco Peñy i klasyczny chór. Premiera dzieła miała miejsce w londyńskim Royal Festival Hall z udziałem chóru Academy of St Martin-in-the-Fields, zaś następnie zaprezentowano je podczas EXPO 1992 w Sewilli. Misa Flamenca była również prezentowana widzom w Australii, Nowej Zelandii, Polsce, Niemczech, Hiszpanii, Holandii, Belgii i USA. Paco Peña planuje realizację kolejnych projektów łączących flamenco z muzyką klasyczną.

Paco Peña obecnie mieszka w Londynie, ale nadal spędza wiele czasu w swojej rodzinnej Andaluzji. W 1997 r. otrzymał z rąk króla Hiszpanii Juana Carlosa zaszczytne oficjalne odznaczenie Orden del Merito Civil.