polski

english

français

Teatr Provisorium (Lublin)

„Bracia Karamazow”

07. 11. 2011 r. – poniedziałek
godz. 20.00
Teatr Powszechny, ul. Legionów 21

fot. Maciej Rukasz

O festiwalu

Festiwal Kultury Chrześcijańskiej zorganizowany został po raz pierwszy w roku 1997, z okazji 10-lecia istnienia Teatru LOGOS (ZOBACZ). Stanowi w pewnym sensie przedłużenie idei organizowanych w całej Polce w latach 70. i 80. Tygodni Kultury Chrześcijańskiej, mających wtedy stanowić przeciwwagę dla propagowanego przez państwowe media modelu kultury świeckiej, nieposzukującej wartości transcendentnych i poddanej działaniu cenzury. Łódzkie Dni Kultury Chrześcijańskiej organizowano, wykorzystując na potrzeby spotkań z artystami, spektakli, wystaw i projekcji wiele kościołów, sal i pomieszczeń w całej Łodzi. Jednym z takich miejsc była aula Jana Pawła II w podziemiach Kościoła pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny przy ulicy Kościelnej. Tam właśnie rozpoczął swoją działalność Teatr Logos, który przeniósł się ze swym twórcą, ks. Waldemarem Sondką (ZOBACZ), do kościoła przy ulicy Marii Skłodowskiej-Curie. To ten kościół w 1993 roku ks. arcybiskup Władysław Ziółek przekazał łódzkim twórcom i artystom, i erygował przy nim Ośrodek Duszpasterstwa Środowisk Twórczych Archidiecezji Łódzkiej. Do dzisiaj tu właśnie mieści się centrum „logistyczne” festiwalu, a we wnętrzach Kościoła Środowisk Twórczych odbywa się część festiwalowych imprez.

Festiwal tradycyjnie rozpoczyna się w listopadzie, w pierwszą niedzielę po dniu zadusznym. Trwa zazwyczaj dwa tygodnie, podczas których codziennie odbywają się różnego rodzaju zdarzenia specjalnie na ten czas przygotowane – premiery spektakli Teatru Logos i innych, zaprzyjaźnionych scen teatralnych, wystawy prac zaproszonych artystów, spektakle i przedstawienia zespołów zagranicznych, występy chórów i muzyków, często nie do zobaczenia w Polsce w żadnym innym czasie. Program festiwalu jest efektem całorocznej menedżerskiej pracy ks. Waldemara Sondki, dyrektora festiwalu, który wykorzystując dotychczasowe powiązania i kontakty zaprasza artystów interesujących, niebanalnych i tworzących sztukę nie zawsze religijną, ale zawsze poszukującą i na najwyższym poziomie. Dbałość o poziom propozycji festiwalowych jest stałą zasadą, środowisko Logosu bowiem od początku pragnęło dawać łodzianom możliwość kontaktu ze sztuką pozbawioną parafiańszczyzny, otwartą w spojrzeniu na człowieka i jak najdoskonalszą formalnie.

Festiwal nie jest działaniem nastawionym na dochód. Wszystkie karty wstępu są wydawane w formie bezpłatnych zaproszeń, a zespół Teatru Logos i osoby zaangażowane w organizację festiwalu działają na zasadzie wolontariatu. Nie oznacza to jednak, że Festiwal Kultury Chrześcijańskiej nic nie kosztuje. Przeciwnie, zorganizowanie zdarzenia kulturalnego na odpowiednim poziomie zawsze pociąga za sobą koszty. Organizacją środków zabezpieczających właściwą oprawę imprez festiwalowych zajmuje się ks. Waldemar Sondka przez cały rok. Udaje mu się pozyskać zarówno sponsorów (bez których Festiwal by nie istniał), jak i dotacje od instytucji zajmujących się finansowaniem kultury (bez których Festiwal nie miałby możliwości rozwoju). Wszystko to w celu zrealizowania podstawowej idei imprezy, która wywodzi się z Łódzkich Dni Kultury Chrześcijańskiej — umożliwienia przeżywania Tajemnicy poprzez sztukę każdemu, kto tego pragnie, kto tego potrzebuje. Spełnienie tej idei zakłada nieodpłatne uczestnictwo w wydarzeniach artystycznych i tak od początku Festiwalu do dzisiaj jest, że wejściówki otrzymać może każdy, kto zechce poświęcić chwilę swojego czasu, by odstać swoje w kolejce w dniu otwarcia biura festiwalu. Jedynym ograniczeniem ilości wydawanych wejściówek jest pojemność sal, w których organizowane są poszczególne imprezy dwutygodniowego programu.

 

Cookies

Strona Festiwalu Kultury Chrześcijańskiej używa cookies wyłącznie w celu dopasowania wyglądu i wyświetlania strony do preferencji użytkownika oraz dla gromadzenia statystyk odwiedzin (kraj, monitor, przeglądarka internetowa), pozwalających nam pracować nad ulepszeniem layoutu. Nie prowadzimy działań reklamowych z użyciem ciasteczek.

Nasza strona wymaga włączonej obsługi skryptów java.

Cookies to informacje tworzone przez skrypty obsługujące połączenie Twojej przeglądarki (zwane sesją) z serwerem obsługującym adres URL (adres internetowy wpisany w pasek adresu). Są one zapisywane na dysku Twojego komputera (ustawa nazywa to urządzeniem końcowego użytkownika) w folderach systemowych przeglądarki i używane przez serwer do rozpoznania Twoich ustawień, stanu poprzedniego lub wskazanych preferencji (np. wyboru koloru strony czy rozkładu list w wyliczeniach) przy każdym ponownym połączeniu. Cookies — jeśli istnieją zachowane na dysku — są pobierane i przesyłane z powrotem na serwer obsługujący adres URL w momencie rozpoczęcia przeglądania strony.

Cookies są konieczne do poprawnego działania różnych części większości witryn internetowych. Wyłączając cookies narażasz się na kontakt ze stroną działającą wadliwie.

 
1. Możesz zabronić przeglądarce internetowej zapamiętywania (akceptowania) plików cookies.

Spowoduje to prawdopodobnie utrudnienia w korzystaniu ze strony www, ciasteczka wymyślono bowiem jako mechanizm usprawniający działanie serwisów. Należy w tym celu zmienić na stałe – jednorazowo – ustawienia Twojej przeglądarki. Pamiętaj, żeby sprawdzić na wszelki wypadek te ustawienia po zainstalowaniu nowej wersji oprogramowania.

W przeglądarce Internet Explorer cookies można wyłączyć wykorzystując ustawienia — NARZĘDZIA — OPCJE INTERNETOWE — PRYWATNOŚĆ — WYBIERZ USTAWIENIE DLA STREFY INTERNETOWEJ (wersja IE 10).

W przeglądarce Firefox przez modyfikację ustawień — NARZĘDZIA — OPCJE — PRYWATNOŚĆ.

W Chrome — USTAWIENIA — ZAAWANSOWANE — PRYWATNOŚĆ — USTAWIENIA TREŚCI.

W przeglądarce Opera USTAWIENIA — PREFERENCJE — ZAAWANSOWANE — CIASTECZKA.

2. Możesz nakazać usuwać ciasteczka automatycznie po każdym zamknięciu przeglądarki.

Większa część cookies zbierających dane, których nie chcesz przekazywać nigdzie dalej, ma dość odległą datę wygaśnięcia i wcześniej nie wygasają one automatycznie. Cookies służące do automatyzacji pracy strony najczęściej mają ustawiony moment wygaśnięcia na zakończenie sesji przeglądania strony. Nigdy jednak nie ma pewności. Tę opcję lepiej zaznaczyć w ustawieniach.

3. Możesz regularnie używać programu czyszczącego system (z istniejącą i zaznaczoną opcją usuwania cookies).

Takie postępowanie jest zalecane ogólnie ze względów bezpieczeństwa i nie tylko odnośnie ciasteczek. Ponieważ jednak czynisz to na własne ryzyko, nie proponujemy Ci żadnego konkretnego programu. Część z nich jest zresztą płatna.

 

Bracia Karamazow
na podstawie powieści Fiodora Michajłowicza Dostojewskiego

tłumaczenie: Cezary Wodziński
adaptacja tekstu: Janusz Opryński
reżyseria: Janusz Opryński
asystent reżysera: Adam Woronowicz
koordynator pracy artystycznej: Barbara Sawicka

obsada: Tomasz Bazan, Anastazja Bernad, Jacek Brzeziński, Romuald Krężel,
Łukasz Lewandowski, Mariusz Pogonowski, Karolina Porcari, Magdalena Warzecha,
Adam Woronowicz, Marek Żerański

ruch sceniczny: Tomasz Bazan
opracowanie muzyczne: Marek Dyjak
opracowanie fragmentu pieśni z „Otella”: Anastazja Bernad
wizualizacje: Aleksander Janas
scenografia: Jerzy Rudzki, Robert Kuśmirowski
projekt konstrukcji sceny: Konrad Synoradzki
światło: Jan Piotr Szamryk
dźwięk: Jarosław Rudnicki
kostiumy: El Bruzda, Jerzy Rudzki
rekwizyty: Waldemar Brysiak

produkcja: Grzegorz Reske, Barbara Sawicka
współpraca: Ewa Molik

„Bracia Karamazow” to najsłynniejsza powieść Dostojewskiego, próbująca opisać debatę XIX-wiecznej rosyjskiej inteligencji. Jest fenomenem, że pytania XIX-wiecznych Rosjan stały się pytaniami kolejnych pokoleń inteligencji w świecie. Młodzi ludzie z ochotą sięgali do tego tekstu, rozpoznając się w postaciach Iwana, Dymitra, Aloszy. Kobiety odnajdowały siebie w jakże niezwykłych postaciach Katii i Gruszy. Wracamy do tekstu dzisiaj, w XXI wieku, świadomi trudu jaki nas czeka, aby ten typ pytań, najsłynniejsze dialogi metafizyczne, pomieścić we współczesności, zderzyć ową rzeczywistość Dostojewskiego z twardą rzeczywistością dnia dzisiejszego. Chcemy niejako przebudzić Braci Karamazow, czyli jurodiwych, świętych, szaleńców, świętych idiotów, aby zmusili nas do odkrycia naszej duchowości.
Przez ostatni rok odbyliśmy publiczne próby czytane z Dostojewskim – cykl wykładów prowadzonych przez Profesora Cezarego Wodzińskiego, które uświetnialiśmy czytaniem fragmentów z powieści przez wybitnych polskich aktorów. Fragmenty z Dostojewskiego były specjalnie przetłumaczone przez Profesora. Nasza interpretacja głównych motywów „Braci Karamazow” Fiodora Dostojewskiego jest naznaczona jego rozumieniem Rosji. Jego dwa dzieła „Święty Idiota” oraz „Trans, Dostojewski, Rosja czyli o filozofowaniu siekierą” stały się naszymi głównymi lekturami przy pracy. Do projektu zaprosiliśmy wybitnych artystów, mających niezwykłe doświadczenie w kontakcie z klasycznymi tekstami literackimi.

Janusz Opryński

Bracia K.
Rozmowa Janusza Opryńskiego i Cezarego Wodzińskiego
(fragment)

JO: Kiedy przeczytałem Twoją książkę „Trans, Dostojewski, Rosja, czyli o filozofowaniu siekierą”, wiedziałem, że znalazłem klucz inscenizacyjny do „Braci Karamazow”. Otóż chciałem, aby wszystko było w wirze, w transie, w obrocie, żeby świat wirował jak w ekstatycznym tańcu chłystów. Powiedz, czy ten trans Rosji trwa do dzisiaj i czy ma to wpływ na nas?

CW: Zbyt wiele ode mnie wymagasz. Nie jestem szczęśliwie prorokiem ani jasnowidzem. W przypomnianej książeczce pozwoliłem sobie jedynie na pewien eksperyment hermeneutyczny. Starałem się opisać strukturę pewnego doświadczenia — doświadczenia bycia w transie – w którym widzę zapis specyfiki rosyjskiego sposobu bycia. Opisywany tam Raskoł – rozdwojenie, rozłupanie, historycznie: schizma — jest o tyle szczególny, że polega nie tylko na rozregulowaniu zasadniczych opozycji rządzących naszym byciem w świecie, ale na puszczeniu ich w nieskończony wir, w którym zatracają one swoje wyjściowe pozycje. Nie chodzi tylko o to, że zaciera się różnica między dobrem i złem – różnica rozstrzygająca dla spoistości i trwałości chrześcijańskiego świata i bycia w tym świecie – że zatarciu ulegają różnice między zbawieniem a potępieniem, między chrystusowym i antychrystusowym. Raskoł czy bycie w transie polega nie tyle na zatarciu tych różnic, ile na ich zacieralności, na chronicznej możliwości mylenia porządków. Na takim rozszczelnieniu substancji naszego świata, że udostępnia się w nim niepokojący, niekiedy budzący trwogę i przerażenie wymiar „poza dobrem i złem”. To zdumiewające, ale ten wymiar bywa także sposobem udostępniania się łaski i świętości. Przecież ich drogi niezbadane. Odwaga, a nawet zuchwałość eksperymentatorska Dostojewskiego czerpała również inspirację z jurodiwej intuicji, że tymi samymi sposobami może nawiedzać nasz świat to, co szatańskie i to, co boskie, grzeszne i łaskawe, zbawienne i potępieńcze. Że bycie w transie to gotowość doświadczenia tak jednego, jak drugiego.